In de media

Dit is er nodig voor een gifvrij Brabant: vier milieuorganisaties doen oproep aan provincie

7 oktober 2024

Gun de burger, boer en natuur in Brabant een gifvrij leven. Dat is de oproep die vier bestuurders van Brabantse organisaties op het gebied van natuur en milieu doen aan de provincie in een opinieartikel in het Brabants Dagblad.

Op 20 september kwam de aanpak van bestrijdingsmiddelen aan bod tijdens een bijeenkomst van de Provinciale Staten over de plannen van de provincie op het gebied van landbouw en voedsel. Gedeputeerde Marc Oudenhoven zegde toe in het eerste kwartaal van 2025 met een actieplan te komen.

”Wij roepen de provincie Noord-Brabant op in dit actieplan te verbieden dat intensieve teelten (zoals de lelieteelt) plaatsvinden nabij woonwijken en natuurgebieden, zoals meerdere rechters bepaald hebben. En bovenal: ga snel aan de slag met het uitvoeren van het actieplan en neem de Brabantse gemeenten mee!”

Lees het hele artikel in het Brabants Dagblad.

Zembla over invloed industrie op onderzoek omtrent glyfosaat en kanker

30 september 2024

In de nieuwe uitzending van Zembla stond glyfosaat en het onderzoek naar kankerverwekkendheid van het middel centraal. Zembla ontdekte onder andere dat het oordeel van de Nederlandse pesticide-autoriteit Ctgb dat glyfosaat niet kankerverwekkend is, mede gebaseerd op publicaties van een controversiële Amerikaanse statisticus. 

Het toelatingsrapport van glyfosaat schrijft het Ctgb baseert zich op het onderzoek dat deze wetenschapper deet en waaruit zou blijken dat tumoren die gevonden werden bij proefdieren die zijn blootgesteld aan glyfosaat, mogelijk kunnen worden verklaard door ‘toeval.’

De statisticus werd royaal betaald door Bayer. Aan de publicatie schreef ook een voormalig consultant van pesticide-fabrikant Monsanto mee. 

Kijk de aflevering terug via de website van Zembla. 
Of lees het artikel over het omstreden onderzoek.

Kankerrisico door pesticiden decennialang ‘verkeerd’ ingeschat

16 september 2024

Bij de toelating van bestrijdingsmiddelen wordt een “verkeerde” rekenmethode gebruikt, waardoor kankerverwekkende effecten worden onderschat. Dat zegt hoogleraar Milieubiologie Geert de Snoo (Universiteit Leiden, NIOO-KNAW). Hij spreekt van “slechte wetenschap” en “slechte statistiek”. De Snoo roept op tot herbeoordeling van alle toegelaten bestrijdingsmiddelen. De oproep van De Snoo wordt ondersteund door andere toonaangevende deskundigen. 

Lees het artikel op de site van Zembla.
Er verscheen ook een artikel over in Trouw.

Hoger beroep in zaak Sevenum

9 september 2024

De teler in de zaak Sevenum, die afgelopen voorjaar werd gewonnen door de bewoners, is in hoger beroep gegaan. De advocaat van de omwonenden heeft met een Memorie van Antwoord gereageerd op de Memorie van grieven van de teler. Hierbij heeft emeritus hoogleraar Prof. dr. Martin van den Berg opgetreden als deskundige. Hij schreef een deskundigenverklaring over de gezondheidsrisico’s van de door de teler gebruikte middelen. 

De zittingsdatum van het hoger beroep is nog niet bekend.

Overheid geeft chemiegigant Bayer vrij spel

4 september 2024

Vorige maand publiceerde chemiegigant Bayer haar halfjaarcijfers. Het bedrijf rapporteerde een flinke toename in de verkoop van producten met glyfosaat. Deze producten zijn volgens het bedrijf aanzienlijk goedkoper geworden. 

De directie en aandeelhouders zullen ongetwijfeld hebben gejuicht bij de hoge verkoopcijfers van het middel, dat ondanks de slechte reputatie wederom met grote hoeveelheden over de akkers werd gesproeid, in onze sloten terechtkwam en in de bloedbaan van agrariërs en omwonenden. Voor iedereen die zich zorgen maakt over glyfosaat vanwege zijn of haar gezondheid, de waterkwaliteit of de insectenstand, zijn dit soort berichten op zijn minst ontmoedigend. Toch is het vooral interessant om te kijken welke rol de Nederlandse overheid hierin speelt. Of beter gezegd: vooral niet heeft gespeeld. 

Lees het hele artikel in NRC

Opinie: Gemeenten, bescherm burger, bij en boer met bufferzones tegen landbouwgif

28 augustus 2024

Op het platteland zien Nederlanders de gifspuit van hun buren soms wekelijks langsrijden. Met de nieuwe Omgevingswet kunnen gemeenten daar zelf iets aan doen door afstandsnormen in te voeren tussen woningen en het gebruik van landbouwgif.

AARDige Buren roept alle gemeenten daarom op: bescherm burger, boer en bij tegen de gevaren van landbouwgif; verbied de gangbare bollenteelt, zeker in de buurt van mensen en kwetsbare natuur en water, en stel voldoende ruime spuitvrije zones in voor andere niet-biologische teelten.

Het artikel werd geplaatst in de Volkskrant op 28 augustus 2024. Lees het hele opinie-artikel hier.

Vergroot het eten van bespoten fruit de kans op parkinson?

26 augustus 2024

In Nederland hebben ruim 60.000 mensen de aandoening. De patiëntentoename gaat sneller dan je alleen op grond van de vergrijzing zou verwachten, zegt Hoff. “Er zijn dus duidelijk omgevingsfactoren. Er is een helder verband tussen gewasbestrijdingsmiddelen en parkinson. In Frankrijk zie je in de wijnbouwgebieden duidelijke pieken in het aantal diagnoses. Boeren hebben 40 procent meer kans om de ziekte te krijgen.”

Hoff adviseert consumenten om groente en fruit altijd grondig te wassen en bij voorkeur biologische producten te eten. “Al realiseer ik me dat niet iedereen dat kan betalen.” Bartstra wijst erop dat zacht fruit – blauwe bessen, aardbeien – meer pesticiden bevat dan sinaasappels of avocado’s, waar het vruchtvlees schuilt achter een dikkere schil.

Lees het hele artikel op NRC.nl

‘Cocktail van pesticiden’ en kankerverwekkende stoffen nu ook in beschermde natuur

18 augustus 2024

Niet alleen boeren en burgers die dichtbij akkers wonen maar bijna iedereen ademt dagelijks een ‘cocktail van pesticiden’ in. Uit nieuw onderzoek van burgerinitiatief Meten = Weten blijkt dat zelfs beschermde natuur wordt bedekt onder een ‘deken van landbouwgif’ en zelfs verboden bestrijdingsmiddelen. Dit kan verklaren waarom ‘het zo slecht gaat met de biodiversiteit’, denken experts. 

Lees het hele artikel op NOS.
Het gehele onderzoek ”Schone Sier”, ondersteund door Aardige Buren, is te lezen via de website van Meten = Weten

Amerikaans onderzoek: risico op kanker door pesticiden vergelijkbaar met roken

25 juli 2024

Uit een nieuw grootschalig Amerikaans onderzoek blijkt: risico’s op kanker worden significant verhoogd door pesticidegebruik in de omgeving. De onderzoekers hebben deze relatie grondig bekeken door verschillende factoren mee te nemen, zoals roken, sociaal-economische kwetsbaarheid en landbouwgrond per regio. De onderzoekers ontdekten dat het gebruik van pesticiden, waaronder glyfosaat, het risico op verschillende soorten kanker, zoals leukemie en longkanker, significant verhoogt. Dit risico kan vergelijkbaar zijn met dat van roken voor sommige kankersoorten. Dit onderzoek is het eerste dat uitgebreide schattingen biedt van kankergevallen die specifiek te wijten zijn aan landbouwpesticiden.

Lees hier het hele onderzoek.

Weer legt rechter gifgebruik aan banden – Sint-Michielsgestel

19 juli 2024

De rechtbank in Den Bosch heeft vandaag omwonenden deels gelijk gegeven. De teler mag nog 6 middelen spuiten in hele kleine hoeveelheden. De omwonenden hebben een gemengd gevoel. Lees de uitspraak en het persbericht. 

De bollensector vertelde vóór de uitspraak tegen het AD dat de rechtszaken zo oneerlijk zijn, want lelietelers belanden in de rechtbank terwijl op spruitjes ook middelen worden gespoten. Dat het gemiddelde gebruik ongeveer 40x hoger is in lelieteelt dan in spruitjes, is nou precies de reden daarvoor. Lees hier het artikel

Podcast Red de Lente: Help, mijn buur spuit pesticiden!

15 juli 2024

In het derde seizoen van de podcastserie Red de Lente passeert ook Aardige Buren de revue. In deze aflevering worden Marjan Minnesma (Urgenda), Roel Vermeulen (RIVM) geïnterviewd, evenals de adjunct-directeur van het Ctgb Nicole van Straten. 

Beluister de aflevering op Spotify. 
Kijk voor meer informatie op https://reddelente.nl/

Ook Vitens keert zich tegen bollenteelt in waterwingebieden

11 juli 2024

Vitens staat niet meer achter een eerdere proef met lelieteelt in een waterwingebied in Ommen. 

Vitens zegt zelf niet blind te zijn voor de ontwikkelingen die er spelen. Omdat in de bollenteelt veel bestrijdingsmiddelen worde ngebruikt, gaat deze specifieke vorm van landbouw naar mening van Vitens niet samen met drinkwaterwinning.

Ook Landschap Overijssel wil bollenteelt de provincie uit. 

Lees het artikel in Hier in Salland.

D66 wil landelijk verbod bollenteelt in waterwingebieden

10 juli 2024

Als het aan D66 ligt, krijgt het Gelderse verbod om niet-biologische bloembollenteelt te verbieden in waterwingebieden landelijk navolging. Anne-Marijke Podt stelde Kamervragen en wilde van de minister weten of er meer provincies zijn die bollenteelt in waterwingebieden willen verbieden. 

Zij vroeg de minister ook welke mogelijke barrières er zijn voor het instellen van zo’n verbod en welke mogelijkheden de minister heeft om medeoverheden te ondersteunen bij het instellen van beperkingen op activiteiten in waterwingebieden die de kwaliteit van het grondwater aantasten.

Lees het artikel in Akkerwijzer.

Inwoners Sint-Michielsgestel stappen naar rechter voor lelieteelt

8 juli 2024

Bijna vijftig omwonenden van de leliebollenkwekerij van Leo van de Westelaken maken zich ernstige zorgen over hun gezondheid.

De teler in kwestie bagatelliseerde al meerdere malen de gevaren van pesticiden in de media en de gesprekken liepen op niets uit. Daarom stapten zij naar de rechter. Op 8 juli was de zitting, waarbij ook emeritus hoogleraar toxicologie Martin van den Berg aanwezig was om Marijn Kingma, de advocaat van de omwonenden, te ondersteunen. 

Lees het artikel in Brabants Dagblad.

Lees alles over de zaak op de AARDige Buren-pagina van Sint-Michielsgestel.

Hilvarenbeek wil teelt van lelies en pioenrozen zo moeilijk mogelijk maken

6 juli 2024

Gemeente Hilvarenbeek verbiedt de teelten in elk geval op alle landbouwgrond die de gemeente zelf verpacht. ,,Het is een van de meest belastende teelten. Ook zijn er risico’s voor de gezondheid van onze burgers. Dat moet je allemaal niet willen”, geeft wethouder Piet Machielsen aan. Daarom heeft hij in de randvoorwaarden van de nieuwe omgevingsvisie voor Hilvarenbeek opgenomen dat er normen komen voor het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Daar heeft Machielsen over gesproken met ZLTO in Hilvarenbeek.

Lees het artikel in AD

Provincie Gelderland wil bollenteelt nabij waterwingebieden verbieden

3 juli 2024

Volgens Europese richtlijnen mogen er geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt in en nabij waterwingebieden. Uit het recent verschenen rapport van Natuur & Milieu blijkt dat veel provincies zich niet houden aan deze Europese richtlijn. 

Gelderland heeft nu als eerste provincie besloten een stop te zetten op bollenteelt nabij waterwingebieden. Dit nadat bleek dat op zeven winningsplekken de concentraties bestrijdingsmiddelen te hoog is. Een groot deel daarvan is afkomstig uit de bollenteelt.

Lees de artikelen in AD en in de Stentor.

Gezondheidsraad: ernstige bedreiging voor menselijke gezondheid door toename resistente schimmels, fungiciden belangrijke oorzaak

2 juli 2024

Steeds meer schimmelinfecties zijn niet meer met medicijnen te behandelen. Deze toenemende resistentie wordt een steeds groter probleem voor patiënten en artsen. De Gezondheidsraad noemt het in een Advies aan de overheid ‘een ernstige bedreiging voor de gezondheidszorg’. Eén oorzaak van die toenemende resistentie is het gebruik van schimmelbestrijdingsmiddelen in de landbouw.

Lees de artikelen op de site van Radboud UMC en Scientias.

Nieuw rapport Meten = Weten: bestrijdingsmiddelen zijn het hele jaar door in de omgeving terug te vinden

17 juni 2024

Tientallen bestrijdingsmiddelen uit de landbouw en sierteelt zijn ook na lange tijd nog terug te vinden in de omgeving. Ook als er op meer dan een kilometer van de dichtstbijzijnde akker wordt gemeten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het burgercollectief Meten=Weten. Zij deden een jaar lang metingen in onder andere Natura 2000 gebieden. Zelfs in luchtfilters en eikenbomen op grote afstand van een akker werden tientallen verschillende soorten bestrijdingsmiddelen gevonden. 

Lees de artikelen in Trouw en op de NOS site.
Lees het hele rapport hier.

Het label ‘bijvriendelijk’ in tuincentra is vaak nog giftig

4 juni 2024

Wil je iets goeds doen voor de wereld en ook je tuin of balkon opfleuren? Richt die dan bij-vriendelijk in. Tip één: ga niet zomaar naar het tuincentrum om je karretje vol te laden. Planten die in het tuincentrum als bijvriendelijk gelabeld zijn, zijn soms bespoten met gif dat schadelijk is voor bijen. Keuringsdienst van Waarde maakte hier in 2021 een aflevering over.

Bij een test uit 2023 werden op 80 procent van de planten van tuincentra residuen van bestrijdingsmiddelen gevonden. Ook op bijvriendelijke planten, zoals lavendel en vlinderstruiken.

Item in tv-programma Even tot hier (BNNVARA) over pesticiden en Parkinson

12 mei 2024

In het programma ”Even tot hier” van BNNVARA afgelopen zondag kwam het onderwerp pesticiden ruim aan bod. De Sevenumzaak en de neutrale stem van Adema over glyfosaat kwamen o.a. aan bod. Aan het woord kwam ook Agnes, opgegroeid in de bollenstreek. Agnes heeft Parkinson, net als leden uit wel negen gezinnen uit de straat waar zij opgroeide.

Bekijk het hele item terug (v.a. 0:28.00)

Rapport Natuur & Milieu: Nederland schendt Europese richtlijn voor duurzaam gebruik pesticiden

10 mei 2024

Om beschermde natuur en waterwinning te beschermen is in 2009 de Europese richtlijn voor duurzaam gebruik van pesticiden afgesproken. Vanaf 2012 moet Nederland aan die regels voldoen, maar daar is nog weinig van terecht gekomen. “Het is onbestaanbaar dat Nederland zich niet houdt aan wetgeving die het zelf in Brussel heeft afgesproken”, zegt Anne de Vries, jurist bij Natuur & Milieu. De milieuorganisatie onderzocht welke regels van toepassing zijn in grondwaterbeschermingsgebieden, in de buurt van oppervlaktewater en in Europees beschermde Natura 2000-gebieden.

Op de website van N&M vind je het hele onderzoek.
Lees ook het artikel in Trouw van 10 mei 2024. 

Rechter in Limburg: geen lelieteelt naast woonwijk vanwege gezondheidsrisico’s

8 mei 2024

Bewoners in het Limburgse Sevenum kunnen weer rustig ademhalen. De voorzieningenrechter in Roermond gaf hen gelijk: een lelieveld naast hun woonwijk brengt té grote gezondheidsrisico’s met zich mee. De bestrijdingsmiddelen die de teler wilde gebruiken kunnen leiden tot gezondheidsschade. Vooral jonge en ongeboren kinderen lopen risico. Bovendien oordeelt de rechter: de teler kan ook een ander – minder schadelijk gewas – telen op het perceel. Ook oordeelt de rechter dat de voedselzekerheid niet in het geding komt, aangezien lelies een luxeproduct zijn. De rechter legt daarom een verbod op om bestrijdingsmiddelen te gebruiken voor de lelieteelt naast de woonwijk.

Lees meer. 

Europese Hof oordeelt over Ctgb: beleid niet in lijn met Europese richtlijn

25 april 2024

Het Europese Hof van Justitie heeft vandaag geoordeeld over het toelatingsbeleid van het Ctgb. Het beleid van het Ctgb is volgens het Europese Hof in strijd met de Europese richtlijn op dit gebied.

Het Hof heeft onder andere bepaald dat:

  • De bescherming van de gezondheid van mens en dier en van het milieu „voorrang moet hebben” op de verbetering van de teelt van planten;
  • Zowel het Ctgb als lidstaten er niet van worden weerhouden om het voorzorgsbeginsel toe te passen wanneer er wetenschappelijk gezien onzekerheid bestaat over de risico’s voor de gezondheid van mens en dier of voor het milieu. Als een ander Europees land een middel heeft goedgekeurd, kan Nederland daar dus van afwijken als blijkt dat dit land niet de meest recente wetenschappelijke inzichten heeft toegepast;
  • Nieuwe bestrijdingsmiddelen wel degelijk moeten worden onderzocht op hormoonverstorende werking;
  • Onderzoek niet alleen aan de hand van protocollen moet worden gedaan, maar alle meest actuele beschikbare betrouwbare wetenschappelijke en technische kennis moet daarbij worden betrokken.

Een aantal geweldige uitspraken die goed bruikbaar zijn in de leliezaken. Het arrest geeft daarnaast ook allerlei handvatten om de herbeoordeling van glyfosaat aan te vechten.

Lees het hele arrest van het Hof.
Of lees dit artikel over het arrest op Duurzaamnieuws.nl. 

Gezondheidsraad: blootstelling aan chemische stoffen moet beter worden gemeten

25 april 2024

De Gezondheidsraad schrijft donderdag in een advies dat Nederland de aanwezigheid van chemische stoffen in urine en bloed van mensen moet gaan meten. Het gaat dan onder andere om bestrijdingsmiddelen en pfas. Dat gebeurt momenteel nog te weinig: hooguit vinden metingen bij mensen nu incidenteel plaats na maatschappelijke onrust, bijvoorbeeld rond vervuilende fabrieken zoals van PFAS-producent Chemours in Dordrecht.

Zonder zulke gegevens is niet goed vast te stellen in hoeverre mensen te hoge doseringen binnenkrijgen van stoffen waarmee ze elke dag in aanraking komen, via bijvoorbeeld huishoudelijke producten maar ook voedsel, drinkwater en medicijnen. „We missen een goede manier om te controleren of beleid effectief is, en zicht op hoe stoffen ophopen in het lichaam”, zegt Marianne Geleijnse, vicevoorzitter van de Gezondheidsraad.

Lees het advies op de website van de Gezondheidsraad.
Lees ook de artikelen in NRC en de Volkskrant.

AARDige Buren & lelieteelt op radio & tv

22 april 2024

De afgelopen week was er veel media-aandacht voor de zaak in Sevenum en over lelieteelt in het algemeen. Hier alle items op een rijtje:

Opiniestuk AARDige Buren in reactie op Jaap Bond in Akkerwijzer

22 april 2024

AARDige Buren Jonna en Laura schreven in Akkerwijzer een brief als reactie op het interview met Jaap Bond. In dat interview, dat vorige week in de krant stond, poogt de voorzitter van de KAVB de zorgen weg te nemen over bollenteelt. Jonna en Laura vragen in hun brief aan alle boerenorganisaties: voor welke boeren wil je eigenlijk opkomen? Voor de boeren die vooruitkijken en die zorgdragen voor hun omgeving en de gezondheid van de volgende generaties? Of voor die paar lelietelers die met grote negatieve impact voor persoonlijk gewin gaan ten koste van het imago van anderen?

Lees het opiniestuk van AARDige Buren op Akkerwijzer, d.d. 22 april 2024

Parkinson nu ook in Duitsland gekenmerkt als beroepsziekte

19 april 2024

Na Frankrijk en Italië heeft nu ook Duitsland de ziekte van Parkinson als gevolg van het gebruik van pesticiden als beroepsziekte bestempeld. Het Medisch Deskundigen Adviescollege van het federale ministerie van Sociale Zaken heeft dat besloten.

Als een boer in diens beroepsleven minimaal 100 dagen bestrijdingsmiddelen heeft gebruikt, wordt aan het criterium van een beroepsziekte voldaan met een bevestigde diagnose van Parkinson. Zij hebben recht op een vergoeding als zij door parkinson minder kunnen werken.

De logische vervolgvraag, zoals het Algemeen Dagblad terecht kopt: waarom nog niet in Nederland?

Ons (oude) landbouwgif nekt de bijen en zweefvliegen

19 april 2024

Zweefvliegen verdwijnen in rap tempo uit Nederland. De afgelopen dertig jaar verliep dat nog veel sneller dan in de jaren daarvoor. Inmiddels sterven jaarlijks 2,5 keer zoveel soorten zweefvliegen als soorten wilde bijen uit, schrijven onderzoekers van EIS Kenniscentrum Insecten in een wetenschappelijk artikel dat ze deze week publiceerden.

De gebruikelijke reactie van onderzoekers van de Wageningen Universiteit en de Nederlandse Bijenhoudersvereniging op bijensterfte is dat de varraomijt heeft toegeslagen. Copijn denkt dat er meer aan de hand is. Vorig jaar liet ze zes monsters van honing, bijenraat en bijen analyseren: er bleken resten van 35 soorten pesticiden in te zitten, waaronder elf verboden middelen en drie pfas-verbindingen.

Lees het hele artikel in Trouw, d.d. 19 april 2024

Nederlandse export van bloembollen groeide met ruim 30 procent in vijf jaar

19 april 2024

Nederland verbouwt en exporteert steeds meer bloembollen, blijkt uit een telling van het CBS. in 2022 werd voor ruim een miljard euro aan bloembollen uitgevoerd, blijkt uit een telling die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag heeft gepubliceerd. Dat is ruim 30 procent meer dan vijf jaar daarvoor. Binnen tien jaar is de landbouwgrond die in Nederland wordt gebruikt voor bloembollen met 21 procent toegenomen, naar ruim 28 duizend hectare in 2023.

Lees het artikel in NRC Handelsblad d.d. 19 april 2024
Lees het artikel op de website van CBS d.d. 19 april 2024

NOS Achtuurjournaal en RTL Nieuws over leliezaak Sevenum

18 april 2024

Brede media-aandacht op de dag van de zitting in de rechtbank Roermond, waar donderdag het kort geding voor de zaak in Sevenum plaatsvond. Zowel in het Zesuurjournaal als het Achtuurjournaal zond de NOS een item uit. Ook RTL Nieuws gaf uitgebreid aandacht aan de zaak in het nieuws van 19.30 uur. Eerder op de dag was inwoner Carel Otten te horen op Radio 1, evenals neuroloog Bas Bloem.

Kijk het NOS Achtuurjournaal van 18 april terug via deze link. 

Gemeente Opsterland treedt op tegen illegale lelieteelt (na jarenlang toelaten)

18 april 2024

Tien jaar lang heeft Opsterland ruimte geboden aan de teelt van lelies op wisselende percelen in de gemeente. Dit was in strijd met het eigen bestemmingsplan voor het buitengebied: in 2014 is hierin expliciet vastgelegd dat sierteelt op agrarische gronden niet mag. 

Bezorgde vrijwilligers van vier natuurbeschermingsclubs schreven twee dringende brieven aan de gemeente. Met succes! De gemeente heeft gemeld op te treden.

Lees het artikel in de Leeuwarder Courant.

Noordelijke Rekenkamer over bollenteelt in Drenthe: provincie doet te weinig om risico’s pesticiden te verminderen

15 april 2024

De Noordelijke Rekenkamer concludeert dat de provincie Drenthe nagenoeg onbeperkt ruimte biedt aan bollentelers, ondanks dat onzeker is of het intensieve gebruik van gewasbeschermingsmiddelen bij die teelt veilig is voor mens, water en natuur. Daarmee laat de provincie kansen liggen om risico’s van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen en zorgen van omwonenden weg te nemen.

De Noordelijke Rekenkamer beveelt de provincie aan om de regie te pakken en samen met alle belanghebbenden een inhoudelijke en ruimtelijke visie op bollenteelt te ontwikkelen. De provincie kan daarnaast meer gebruik maken van haar ruimtelijke bevoegdheden om de provinciale doelen op het gebied van volksgezondheid, (grond)waterkwaliteit, kwaliteit van de leefomgeving en de natuur te halen.

Lees het hele rapport: Zorgen voor morgen, bollenteelt in Drenthe

Inwoners Sevenum vrezen voor gezondheid door lelieteelt en stappen naar de rechter

9 april 2024

In een poging de teelt van lelies dicht bij hun woningen tegen te houden, stappen 35 inwoners van Sevenum naar de rechter. Zij vrezen namelijk voor hun gezondheid en die van hun kinderen. Lees het artikel in de Limburger.

Ze stappen daarom nu naar de voorzieningenrechter. De bewoners worden daarbij ondersteund door AARDige Buren.

Rechter kiest gezondheid bewoners 

Op 18 april was de uitspraak. De bewoners kregen gelijk en dat was groot nieuws. Lees over hun succes op hun pagina: 

aardigeburen.nl/leliezaak/sevenum/


NRC: Lelieteelt verdeelt Diever: ‘Volgend jaar is het weer raak’

5 april 2024

Een burgerinitiatief voorkwam de teelt van lelies vlakbij twee scholen in Diever. De bewoners maakten zich zorgen om de effecten van bestrijdingsmiddelen die daarbij worden gebruikt.

De groep van 35 inwoners, onder wie elf ouders van kinderen op de basisschool, spande een kort geding aan tegen de teler met de hulp van Meten = Weten en Aardige Buren.

Een dag nadat de omwonenden en Meten = Weten de dagvaarding en het persbericht daarover verstuurden, maakte wethouder Renate Masselink van de gemeente Westerveld in de gemeenteraad bekend dat dit jaar achter de basisschool geen lelieteelt of andere sierteelt komt. Masselink vertelde dat de teler „na goed overleg met de gemeente vrijwillig voor een andere locatie heeft gezorgd”.

Lees het hele artikel in NRC
Kijk voor meer informatie op de Aardige Buren-pagina van Diever.

Vereniging Meten=Weten stapt naar rechter: “Pesticiden van lelietelers belanden in Natura 2000-gebied en dat mag niet”

25 feb 2024

Vereniging Meten=Weten is een burgerinitiatief dat onderzoek doet naar pesticiden in Natura 2000 gebieden met behulp van een eigen netwerk van luchtfilters. Ook voor de rechtszaak in Boterveen heeft de organisatie meerdere metingen uitgevoerd.

Nu daagt de organisatie de provincie Overijssel voor de rechter, omdat lelietelers rondom Ommen zonder natuurvergunning pesticiden gebruiken. “Pesticiden verwaaien naar het Natura 2000-gebied waar de Lemelerberg onderdeel van is. Dat mag niet”, zegt juridisch adviseur Geert Starre.

Lees het artikel op de website van RTV Oost.
Of bekijk het item van RTV Oost.

Milieuactivist Johan Vollenbroek eist actie tegen giftige stoffen in sloten Venhuizen: ’Verboden middel wordt nog steeds gebruikt’

23 feb 2024

Het oppervlaktewater van polder De Drieban in Venhuizen bevat al jaren te hoge concentraties dinoterb, een (inmiddels verboden) middel dat kankerverwekkend is. Milieuactivist Johan Vollenbroek eist nu dat het schap hiertegen optreedt. MOB wijst naar de bloementeelt in De Drieban als ’meest waarschijnlijke sector’ die verantwoordelijk moet worden gehouden voor het gebruik van dinoterb. De milieuorganisatie heeft het hoogheemraadschap ’dringend verzocht actie te ondernemen’ tegen dit gebruik en hiervan ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit op de hoogte gesteld.

Lees het artikel van 23 februari in Noord Hollands Dagblad.

Vermoedt u dat er komend seizoen lelies of pioenrozen naast uw huis komen? Kom in actie!

8 feb 2024

Het pesticidengebruik bij bloembollen is vele malen hoger dan bij andere gewassen, en steeds meer onderzoek wijst uit dat dit slecht is voor de gezondheid van zowel de teler als omwonenden. Woont u binnen een straal van 300 meter van een bloembollenveld? AardigeBuren staat klaar om samen met u actie te ondernemen. Neem contact op via info@aardigeburen.nl en kijk hoe u geholpen kan worden!

NVWA: 48% bloementelers houdt zich niet aan wet- en regelgeving pesticiden

7 december 2023

Uit door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteiten (NVWA) uitgevoerde controles in 2022 blijkt dat bijna de helft van de geïnspecteerde telers in de open bloementeelt zich niet houdt aan de geldende wet- en regelgeving voor pesticiden. 

20 van de 42 inspecties in de ”bloemisterij” in de open lucht was niet akkoord. De overtredingen kunnen gaan om:

  • Gebruik van middelen die niet zijn toegestaan in NL;
  • Gebruik van middelen die niet zijn toegestaan in de teelt;
  • Niet voldoen aan voorschriften om drift (verwaaiing) te verminderen; 
  • Te hoge dosering of vaker spuiten dan toegestaan.

Lees de resultaten op de website van NVWA.

Pesticiden spelen rol bij verminderde vruchtbaarheid mannen

15 november 2023

De CNN rapporteerde over een onderzoek naar de invloed van veelgebruikte insecticiden op de vermindering van spermacellen bij mannen. Wereldwijd is de concentratie spermacellen met 50% gedaald in de afgelopen vijftig jaar.

Uit deze studie blijkt dat insecticiden daarbij een rol spelen. Het gaat om insecticiden uit de stoffengroepen organofosfaten en carbamaten. Organofosfaten zijn verboden in Nederland, maar sommige carbamaten zijn wel toegestaan.

Lees het CNN artikel hier.
Lees het hele onderzoek hier.

Na de 1e uitspraak Boterveen

25 september 2023: ZEMBLA

Het programma Zembla is op 25 september geheel gewijd aan de zaak in Boterveen. Maar vooral ook aan de rol van de Ctgb, is dat wel allemaal zuivere koek? Kijk de uitzending hier terug.

27 juni 2023
Luidt Drentse zaak het einde van de bollenteelt in? “Die bollen gaan naar Azië, wij krijgen de troep,” schrijft de Volkskrant.
20 juni 2023
Na de eerste uitspraak in de zaak in Westerveld maakte De Hofbar (kijktip!) een erg informatieve aflevering, waarin ook minister Adema aan het woord komt. Kijk hier de aflevering terug. Eerder had De Hofbar al een uitzending over pesticiden en de link met de ziekte van Parkinson, zeer de moeite van het terugkijken waard.
16 juni 2023
“Een gedurfde uitspraak,” zeggen hoogleraren tegen Trouw: “Het verrast, maar deze uitspraak komt niet uit de lucht vallen. Er zijn zoveel zorgelijke indicaties dat het niet goed gaat met het grootverbruik van pesticiden, de gevolgen voor de weidevogels, de bijen, de gezondheid van mensen. Die moeten een keer consequenties hebben.”
14 juni 2023
Onrust onder lelietelers. Wat betekent de uitspraak voor hun sector? Lees op NOS.
13 juni 2023
In een persbericht reageerde LTO Nederland op de eerste uitspraak verbijsterd.

Hoe rechtse partijen en lobbyisten de wet om bestrijdingsmiddelen te halveren torpedeerden

11 jan 2024

De Sustainable Use Regulation (SUR), onderdeel van de Europese Green Deal, leek veelbelovend: de SUR was bedoeld om het gebruik van pesticiden in 2030 te halveren.  De SUR werd op 22 november 2023 echter met succes van tafel geveegd door rechtse partijen, bijgestaan door een leger van lobbyisten uit de chemische en agro-industrie. Europarlementariërs schrijven soms bijna letterlijke teksten en argumenten over van de industrie. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer. 

Bekijk de aflevering terug via NPO Start.
Lees het bijbehorende artikel op de website van Pointer.

Onkruidgif mogelijk schadelijk voor roofvogels 

18 dec 2023

Veerverlies, een vergeelde huid en zwarte pezen. Sinds de jaren negentig wordt dit fenomeen bij roofvogels als haviken en sperwers waargenomen. Onderzoekers van CLM, een kennis- en adviesbureau op het gebied van landbouw, natuur en milieu, de Werkgroep Roofvogels Nederland en ecoloog Arnold van den Burg van het ‘Zoölogisch Museum Nederland’ hebben ontdekt dat dit te maken zou kunnen hebben met een onkruidverdelger, dat wordt gebruikt in de maïsteelt. Het werd afgelopen zondag besproken in Vroege Vogels.

Luister de uitzending hier terug.
Lees hier het hele onderzoek. 

Onderzoek PAN Europe: Het regent pesticiden uit kassen 

12 dec 2023

De EU maakt uitzonderingen voor het gebruik van zeer giftige pesticiden in kassen. Middelen die in open teelten verboden zijn, mogen vaak wel in kassen gebruikt worden. De regelgevers van de EU gaan er daarbij vanuit dat dit gesloten systemen zijn, waarbij pesticiden niet in het milieu terechtkomen. Een nieuw rapport van Pesticide Action Network (PAN) Europe toont echter aan dat kassen geen gesloten systemen zijn. Ze lekken wel degelijk giftige stoffen in het milieu.

Lees hier het hele onderzoek. 

Risico’s drinkwater Groningen door landbouwgif in Drentsche Aa

6 dec 2023

In de beken en andere waterlopen in het Drentsche Aa-gebied zijn resten van landbouwbestrijdingsmiddelen aangetroffen. Dat kan een probleem worden, omdat de stad Groningen voor zijn drinkwater is aangewezen op het gebied. De aangetroffen gewasbeschermingsmiddelen worden o.a. in de bollenteelt gebruikt. “Er is overtuigend bewijs dat gewasbeschermingsmiddelen uit- en afspoelen naar het oppervlaktewater tijdens hevige regenbuien in de zomerperiode. Ook zijn er aanwijzingen dat beregening van gedraineerde landbouwakkers in droge periodes ook veel uit- en afspoeling veroorzaken.”

Lees hier het hele artikel op NOS.
Lees hier het hele onderzoek.

Wagenings onderzoek concludeert: huisstof kan schadelijke verzamelplaats zijn van landbouwgif

14 nov 2023

In woningen op het platteland kunnen zich in sommige gevallen meer dan honderd verschillende pesticiden ophopen. Het huisstof is daarmee een grotere cocktail van gifstoffen dan bijvoorbeeld de bodem of een gewas. Tot die conclusie komt een groep Europese wetenschappers, gecoördineerd door hoogleraar Violette Geissen van de Wageningse universiteit (WUR).

Lees hier het hele artikel in Trouw.
Lees hier het hele onderzoek. 

Oproep wetenschappers aan kabinet: stem tegen verlenging glyfosaat

14 nov 2023

Wetenschappers en milieuorganisaties proberen minister Adema er alsnog van te overtuigen donderdag in Brussel tegen onkruidverdelger glyfosaat te stemmen. Het is een ultieme poging om de minister van landbouw op andere gedachten te brengen. In een brief aan het demissionaire kabinet vragen 159 wetenschappers van verschillende universiteiten en onderzoeksinstellingen om de gezondheid van mensen en bescherming van de natuur serieus te nemen door onafhankelijke wetenschappelijke inzichten zwaar mee te wegen in de besluitvorming over glyfosaat.

Lees hier het hele artikel in Trouw.

Parkinson grijpt om zich heen in de Betuwe: ‘Wat we hier zien, is geen toeval’

3 nov 2023

In de Betuwe wonen opvallend veel patiënten met ‘trilziekte’ parkinson. Fysiotherapeuten en andere deskundigen leggen de link met jarenlang pesticidengebruik in deze streek van telers en kwekers. De onrust over de ‘parkinson-pandemie’ in de Betuwe groeit. De Gelderlander sprak de afgelopen maanden met veel fysiotherapeuten en met tientallen Betuwse boeren en tuinders met parkinson, die in het verleden vaak onbeschermd en intensief met landbouwgif werkten.
Fascinerend, noemt de Nijmeegse neuroloog Bas Bloem de bevindingen van deze krant. En een ‘extra motivatie’ om zijn onderzoek naar het gevaar van pesticiden ‘voort te zetten’. ,,Ik vermoed dat ons onderzoek dit soort trends zal bevestigen”, zegt hij.

Lees het artikel in de Gelderlander. 

Brandbrief over lelies als “rustgewassen”

19 okt 2023

De overheid wil dat akkerbouwers ‘rustgewassen’ telen om mestgebruik te verminderen, en daarmee de waterkwaliteit te verbeteren. Maar dit jaar zijn lelies als rustgewas toegevoegd aan deze lijst: krom, want van alle gewassen worden op lelies verreweg de meeste pesticiden toegediend – funest voor de waterkwaliteit, naast alle andere nadelige gevolgen van de hoge hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen die lelietelers gebruiken. Urgenda stuurde een brandbrief naar de drie verantwoordelijke ministeries met het verzoek om de niet-biologische sierteelt weer uit de lijst van toegestane rustgewassen te halen.

Lees hier de hele brandbrief.
Lees ook het artikel op NU.nl van 19 oktober.

Hoogleraar Martina Vijver in Noord-Hollands dagblad over pesticiden in de bollenteelt

15 okt 2023

Noord-Holland dagblad publiceerde vorige week een uitgebreid stuk over gewasbeschermingsmiddelen in de bollenteelt. Hierin komt Martina Vijver, hoogleraar ecotoxicologie aan de Leidse Universiteit en wetenschappelijk directeur van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML), uitvoerig aan het woord. Vijver deed onder andere onderzoek naar bestrijdingsmiddelen in het milieu, en zette met het CML de Bestrijdingsmiddelenatlas op.

Nieuwe leliezaak in Wittelte

19 sept 2023

Zelfde gemeente Westerveld, maar een andere groep AARDige Buren uit Wittelte hoopt ook op minder gif in hun achtertuin. Na diverse gesprekken met teler, maar zonder resultaat, koos de groep voor een kort geding. Lees op op RTV Drenthe of Dagblad van het Noorden.

Het NPO radio 1 radioprogramma 5 Dagen was 5 avonden in Drenthe om over beide leliezaken te spreken met expert en omwonenden.  

Na de 2e uitspraak Boterveen

18 juli 2023

Het lijkt nu wel een strijd tussen burger en boer. Maar wie eigenlijk aan zet is, is natuurlijk de overheid. Lees deze opinie van Meten=Weten.

10 juli 2023

Van 55 naar 4 middelen. In hoger beroep mag de teler toch weer spuiten, maar het principe blijft staan: niet alles kan, gezondheid gaat voor. Lees in Trouw.

10 juli 2023

Wat vindt de bollensector van de 2e uitspraak? Lees op Akkerwijzer.

Nieuws

Algemeen nieuws gifgebruik

4 oktober 2023: pesticiden bij een basisschool

Op een basisschool in het Drentse dorp Diever zijn meer dan veertig soorten gifstoffen in de lucht gemeten. Dat heeft ecoloog Guido Nijland van de vereniging Meten=Weten bekendgemaakt in 5 dagen. Lees meer in Trouw of op de website van Meten=Weten

4 oktober 2023: glyfosaat

Het Ctgb vindt dat glyfosaat langer kan worden toegestaan. Na alle commotie twijfelt minister Adema. Binnenkort besluit de EU over verlenging van het gebruik. Lees in Boerderij. 


28 september 2023 & 6 oktober 2023: Ctgb onder vuur

Het Ctgb hield negatieve uitslagen achter en beschermde daarmee eerder de gifproducenten dan boeren en omwonenden. Lees in Trouw. Hierdoor ligt het instituut behoorlijk onder vuur. Het instituut gebruikte bij de beoordeling van pesticiden bewust gebruik van oudere methoden. Lees in Trouw

25 september 2023: ZEMBLA

Het programma Zembla is op 25 september geheel gewijd aan de zaak in Boterveen. Maar vooral ook aan de rol van de Ctgb, is dat wel allemaal zuivere koek? Kijk de uitzending hier terug. 

21 september 2023: 6 Parkinson patienten in 1 straat

In De Limburger een artikel over zes patiënten met Parkinson die naast een veld vol pesticiden wonen.

Lorem ipsum

Ipsem Lorum