Nog geen twee maanden geleden schreven Urgenda en Natuur & Milieu een juridisch goed onderlegde handleiding voor gemeenten hoe zij hun bewoners beter kunnen beschermen tegen overmatig pesticidengebruik.[1] De handleiding is vooral bedoeld om rechtszaken tussen boeren en burgers te voorkomen. Het geeft gemeenten handvatten om de meest giftige teelten, zoals bloembollen, te weren uit bewoonde gebieden en/of om het gebruik van pesticiden te beperken. De handleiding wordt geprezen door gemeenten, juristen, boeren en natuurbeschermers.
LTO schrijft eigen ‘handleiding’
LTO geeft deze week weerwoord in een eigen ‘handleiding’, die begint met een onwaarheid: “Wat betreft het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is er een robuust Europees en nationaal wettelijk kader, waardoor er geen noodzaak of juridische grondslag is voor het opleggen van extra beperkingen via het omgevingsplan”. Deze zin is simpelweg onjuist, want er wordt bij de toelating van pesticiden niet getoetst op combinaties van middelen en ook niet op neurologische effecten op de lange termijn. Dit is door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) bevestigd.[2]
Bovendien heeft het Europese Hof de Nederlandse toelatingsprocedure al gekraakt en heeft de ministerA verbetering aangekondigd. Maar tot die verbeterde procedures er zijn, blijven vele middelen toegelaten terwijl ze niet veilig zijn. Daarnaast vereist de Europese richtlijn waar LTO naar refereert juist dat de risico’s van bestrijdingsmiddelen op lokaal niveau verder worden beperkt.[3]
Ook is LTO ‘van mening dat de kortgedingrechter niet op basis van het voorzorgsbeginsel een verbod mag opleggen’. Meningen zijn niet relevant en in dit geval heeft de rechter al anders besloten. LTO weet het niet beter dan de rechter en moet ook niet op diens stoel gaan zitten.
Staat er dan niets goeds in de handleiding van LTO?
Ja, natuurlijk wel. LTO somt op hoeveel initiatieven er al zijn bij om het gifgebruik terug te dringen. Ze laten hiermee zelf zien, dat we minder gif moeten gaan gebruiken. Én dat boeren misschien wel sneller willen veranderen dan LTO zelf.
LTO pleit voor open communicatie. Daar schudden wij graag LTO de hand: graag willen wij als AARDige Buren en andere omwonenden inzicht in de spuitschema’s van boeren die telen binnen 250 meter van woningen en daarover het open gesprek voeren met de gemeente. We denken dat dit mogelijk zal leiden tot het einde van intensief bespoten teelten, zoals de lelieteelt. Dat draagt hopelijk bij aan een snelle transitie naar een biologische landbouw met meer voedselgewassen voor mensen én meer boeren.
Want boeren beschermen, ook hun gezondheid, dat willen heel veel partijen. Het is nog maar de vraag of LTO dat eigenlijk ook wel wil.
Namens AARDige Buren:
Gitta Visser, omwonende Hollands Kroon
Joost van den Bergh, omwonende Haarlem
Inge Dijkinga, omwonende Westerveld
[1] https://aardigeburen.nl/wp-content/uploads/Aardige-buren-Stappenplan_210x265mm_v14-PDF-1.pdf
[2] Brief van Ctgb aan EFSA, 9 maart 2021, kenmerk 202103090024, Te downloaden via: https://www.ctgb.nl/binaries/ctgb/documenten/ brieven/2021/03/23/efsa-mogelijke-relatie-gewasbeschemingsmiddelen-en-ziekte-van-parkinson/ Letter_possbile+relation+PPP+and+Parkinson_Geredigeerd.pdf
[3] https://open.overheid.nl/documenten/ronl-81714e95-a973-4093-8902-6d1312a5ae18/pdf